Rus ruhu (Русская
душа-Russian soul) kavramı psikoloji, davranışlar, insan ve toplum yaşamının
ahlaki boyutlarını da içine alan oldukça geniş bir kavramdır. Çoğu zaman Rus
kimliğini, aidiyet duygusunu ve Rus insanının ortak karakter özelliklerini
tanımlamak için kullanılır.
Bu kavram ilk olarak Rus
kimliğini anlatmak üzere Gogol, Tolstoy ve Dostoyevski gibi yazarlar tarafından
edebi eserlerde gündeme getirilmiştir.
Rus ruhunun önemli bir yönü geçmişle bağlantı kurmasıdır. Ortak tarihi
geçmiş, yaşanan acılar ve mücadelenin ortak ifadesidir. Bu açıdan zorluklara
karşı iyimserliği, köylülerin bilgeliğini ve gençliğin kurtarıcı gücünü gündeme
getirmiştir ilk zamanlar.
Dostoyevski kavrama başka bir boyut eklemiştir. Batı düşüncesinin
karşısında konumlandırmış, gelenekleri ve Ortodoks inancını ön plana almıştır.
Rus ruhu kavramının bir
başka önemli boyutu da ulusal birlik idealine dayanmasıdır. Bu ideal, önemli
Rus edebi klasiklerinde de desteğini bulmuştur. Nostalji ve kültürel öykü
kavramın güçlü destek noktasını oluşturmaktadır. Bu kapsamda Rus ruhuna sahip
olmak topluma aidiyet ve Rus ulusunu ve topraklarını sevmek demektir.
Bazı yazarlara göre,
Rus ruhu aynı zamanda sıra dışı hayatta kalma yeteneğini, fiziksel, zihinsel ve
ahlaki direncin yüksekliğini, bilgiye duyulan yüksek ihtiyacı ve otoriteye
mesafeli olmayı simgelemektedir.
Batılı ruhu ve Rus
ruhunu karşılaştıran değerlendirmelere göre ise Rusya’da duygusal bakış açısı
günlük hayatta daha yüzeydedir. Batıda ise daha derinlerdedir, normlarla
kapatılmış ve sınırlandırılmıştır. Bu yüzden batı ruhu Rus ruhuna göre rasyonelliği
daha fazla öne alır. Ruslar toplumun ve çevrenin görüşlerine daha fazla
odaklıdır. Sosyalleşme, konuşma, paylaşma daha yüksektir. Batı ruhu
bireyselliği, Rus ruhu ise kolektiviteyi daha fazla gündeme getirir.
Bazı yazarlara göre, Rus
ruhu kavramının en ilginç yönlerinden biri de Rus yaşam tarzına nüfuz eden
çelişkileri uzlaştıran bir yönü olmasıdır. Örneğin yoksulluk, azla yetinme yoluyla
manevi büyüme için bir araç haline gelebilir. Yabancılara karşı soğukluk,
yüzeysel davranışçı düşünceler yerine gerçek ve derin kişilerarası ilişkiler
için bir çaba anlamını taşıyabilir.
Bazılarına göre rasyonel olmaktan çok duygusal ve sezgi temelli bu bakış açısı
batılılar için ilginç bir yöndür. Bazı Rus yazarlar batının yaklaşımını ve
kibirli tavrını Rusların alaycılıkla karşıladığını ve bunun da Rus ruhunun bir
parçasını olduğunu düşünür. Rus ruhunun bir başka yönü de zorluklara karşı
geliştirilmiş olan espri anlayışının var olmasıdır.
Genel olarak Rus ruhu
ortak Rus karakterini de ifade eder. Bunun içinde duygusallık, dürüstlük,
dobralık, doğaya entegre yaşam biçimi, zorluklara dayanma gücü, sabır, arkadaşlarını
dikkatle seçme ve fedakarlık gibi unsurlar vardır.
Aslında ne zaman bir
şeyin ruhundan söz etsek o şeyi oluşturan parçaların anlamlı bir bütünlüğünden
söz ediyoruz. Bu yüzden bahsedilen unsurların toplamıdır Rus ruhu.
Yorumlar
Yorum Gönder